02.05.2023 tarihi itibariyle Avrupa Komisyonu tarafından Digital Markets Act (DMA)[1] düzenlemesi yayımlanmıştır.Düzenlemenin dikkat çekici kısımları şöyle;

DMA, bazı büyük çevrimiçi platformların "kapı bekçisi"(gatekeeper) olarak nitelendirilmesi için bir dizi dar tanımlı objektif kriter belirlemektedir.  Bilindiği üzere, internet ekonomisi bağlamında güçlenen şekilde bazı platformların zorunlu altyapı olarak hizmet ettiği, buna paralel olarak teknolojik devlerin bir çeşit internete veya çeşitli teknolojik hizmetlere erişim sağlanmasında “kapı bekçisi” (gatekeeper) görevini üstlenmektedir.

DMA’da bu kriterler, bir şirket,

• İç pazar üzerinde önemli bir etkiye sahipse;
• Ticari kullanıcıların son kullanıcılara ulaşması için önemli bir geçit olan temel bir platform hizmeti sağlıyorsa;
• Faaliyetlerinde yerleşik ve kalıcı bir konuma sahip olması veya faaliyetlerinde böyle bir konuma sahip olacağının yakın gelecekte öngörülebilir olması halinde “kapı bekçisi” (gatekeeper) olarak nitelendirilebilecektir.

DMA’da belirtilen yeni kurallarla "kapı bekçisi"(gatekeeper) olarak belirlenecek şirketlerin yasaklanan bazı davranışlar öngörülmüştür.  Bu kapsamda birçok yasak davranıştan birkaçına örnek verilecek olursa "kapı bekçisi"(gatekeeper);

• Kendisi tarafından sunulan hizmet ve ürünlere, kendi platformunda üçüncü taraflarca sunulan benzer hizmet ve ürünlere kıyasla sıralamada daha avantajlı davranamaz.
• Tüketicilerin kendi platformları dışındaki işletmelerle bağlantı kurmasını engelleyemez.
• Kullanıcıların istedikleri takdirde önceden yüklenmiş herhangi bir yazılımı veya uygulamayı kaldırmalarını engelleyemez.
• Temel platform hizmeti dışındaki son kullanıcıları, etkin izin alınmaksızın hedefli reklam amacıyla izleyemez.

Mayıs 2023 itibariyle uygulanabilir hale gelen DMA kapsamındaki kuralların dijital piyasalara uyumunu sağlamak için Avrupa Komisyon piyasa incelemeleri gerçekleştirerek ilgili ürün veya hizmet pazarında "kapı bekçisi"(gatekeeper) şirketlerini belirleyecek, gerektiğinde bu şirketlerin yükümlülüklerini güncelleyecektir. 

DMA’da belirlenen yükümlülüklere aykırı davranan şirketlere ilgili şirketin dünya çapındaki toplam yıllık cirosunun %10'una kadar veya tekrarlanan ihlaller durumunda %20'sine kadar; periyodik ceza ödemeleri kapsamında ortalama günlük cironun %5'ine kadar idari para cezası tesis edilebileceği ifade edilmiştir.

DMA, Mayıs 2023'ün başından itibaren geçerli olacaktır.

İki ay içerisinde, çekirdek platform hizmetleri sağlayan şirketlerin Komisyon'a bildirimde bulunmaları ve ilgili tüm bilgileri sağlamaları gerekecektir. Komisyonun "kapı bekçisi"(gatekeeper) tayin ettiğine dair karar almak için iki ayı olacaktır. Belirlenen "kapı bekçisi"(gatekeeper) şirketlerinin, DMA'da öngörülen yükümlülüklere uymalarını sağlamak için Komisyon kararından sonra en fazla altı ay süreleri olacaktır.

Digital Markets Act (DMA) düzenlemesine
https://commission.europa.eu/strategy-and-policy/priorities-2019-2024/europe-fit-digital-age/digital-markets-act-ensuring-fair-and-open-digital-markets_en#documents linkinden ulaşabilirsiniz.

[1] (REGULATION (EU) 2022/1925 OF THE EUROPEAN PARLIAMENT AND OF THE COUNCIL of 14 September 2022, on contestable and fair markets in the digital sector and amending Directives (EU) 2019/1937 and (EU) 2020/1828)